Het belang van het microbioom op macroniveau

In ieders darmen leeft een enorme verzameling van miljarden bacteriën, samen met virussen, gisten en schimmels. Tezamen vormen zij het microbioom. Deze micro-organismen zijn cruciaal voor onze gezondheid en welzijn. Ze zorgen ervoor dat de darmwand in een goede conditie blijft en ondersteunen het immuunsysteem, waardoor ziektes zich minder gemakkelijk ontwikkelen en er sneller genezing optreedt.

Wat is een microbioom?

Ons microbioom is een complex ecosysteem, dat ongeveer een halve kilo weegt. Wetenschappers begrijpen steeds beter hoe ons microbioom in elkaar zit. Het is uniek voor elk individu, vergelijkbaar met een vingerafdruk, en wordt beïnvloed door factoren zoals genetica, leeftijd, omgeving en medicijngebruik.

Invloed van levensstijl en voeding

Zelf hebben we deels controle over ons microbioom. Voldoende beweging, een goede nachtrust en ontspanning zijn hierin belangrijk. Gezonde voeding speelt echter de hoofdrol. De bacteriën in de darmen gedijen goed op vezels. Groenten, fruit, peulvruchten en volkorenproducten zitten bomvol vezels. Een gevarieerd en vezelrijk dieet bevordert de goede bacteriën in de darmen. Daarentegen kan een dieet rijk aan bewerkte, zoete en vette producten de diversiteit van je microbioom verminderen en de “slechte” bacteriën stimuleren.

Spijsvertering

De bacteriën in de darmen helpen bij het verteren van suikers en het extraheren van voedingsstoffen uit voedsel. Ze breken onverteerbare vezels af, wat energie en nuttige stoffen oplevert. Deze stoffen houden de darmwand gezond en bevorderen een soepele stoelgang.

Immuunsysteem

Het microbioom speelt daarnaast een essentiële rol in het reguleren van het immuunsysteem. De bacteriën in de darmen werken samen met het immuunsysteem om ziekteverwekkers en virussen te bestrijden. Een gevarieerd microbioom in goede conditie vermindert de kans op blijvende ontstekingen, allergische reacties en auto-immuunziekten.

Communicatie met de hersenen

De darmen en hersenen communiceren continu met elkaar via de nervus vagus, de langste zenuw in het lichaam. Dit betekent dat het microbioom invloed heeft op onze stemming, gedrag en cognitieve functies. Stress kan bijvoorbeeld de darmflora verstoren, wat weer invloed heeft op de spijsvertering.

Microbioom en veroudering

Naarmate we ouder worden, verandert de samenstelling van ons microbioom. Ouderen hebben vaak een minder diverse darmflora, wat kan leiden tot gezondheidsproblemen zoals ontstekingen en cognitieve achteruitgang.

Gezonde interventies voor het microbioom

Gelukkig zijn er verschillende methoden om de gezondheid van het microbioom te verbeteren en het verouderingsproces te vertragen. Een vezelrijk dieet wordt gezien als een van de mogelijke manieren om de diversiteit en functionaliteit van het microbioom te verbeteren.

Kortom

Het microbioom is een complex en vitaal onderdeel van het lichaam, dat invloed heeft op de spijsvertering, het immuunsysteem en zelfs de hersenfunctie. Door gezonde levensstijlkeuzes en voeding kan de gezondheid van het microbioom bevorderd worden, wat bijdraagt aan een betere algehele gezondheid en welzijn, vooral naarmate we ouder worden. Zorg goed voor je microbioom en het zal goed voor jou zorgen!

Literatuur

• Białecka-Dębek A., Granda D., Szmidt M. K., Zielińska D. (2021). Gut Microbiota, Probiotic Interventions, and Cognitive Function in the Elderly: A Review of Current Knowledge. Nutrients; 13(8):2514
• Donati Zeppa S., Agostini D., Ferrini F., Gervasi M., Barbieri E., Bartolacci A., Piccoli G., Saltarelli R., Sestili P., Stocchi V. (2023). Interventions on Gut Microbiota for Healthy Aging. Cells; 12(1):34
• Maag Lever Darm Stichting. (z.d.). Alles over je microbioom. Geraadpleegd op https://www.mlds.nl/spijsvertering/microbioom/
• Ragonnaud E., Biragyn A. (2021). Gut microbiota as the key controllers of “healthy” aging of elderly people. Immun Ageing; 18(2)